AVRUPA KÖKLERİNİ ANADOLU'DA ARIYOR

Yüz kadar yerleşim merkezinde yaşayan halkın köklerinin Anadolu'ya bağlı olduğuna inanılan İtalya'da, Padova'lı tarih öğretmeni ve okul yöneticisi UGO SİLVELLO 2001'de ilk adımı atarak PAFLAGONİA PROJESİ'ni hayata geçirdi. Eylül 2000'de, şimdi Veneto bölgesinde yaşamakta olan İtalyanların aslında Anadolu'da yerleşmiş Paflagonia'lı Venetlerin soyundan geldiği, Troia Savaşı'nın ardından Anadolu'dan koparak bu bölgeye kaçtıkları tezi İtalyan basınında oldukça geniş yer bulunca, Silvello hemen "Köklere Dönüş Projesi" ni gerçekleştirmek üzere çalışmalarına başladı. Nisan 2001'de, yapmak istediklerini Fontaniva'da bisiklet aksesuarları üreten Elite firması sahibi Amerigo Sartore'ye anlattı. Rotary üyesi olan Sartore konuyu Cittadella Rotary'ye taşıdı. O sıralar, özel misafiri olarak orada bulunan Suadiye Rotary Kulübü üyesi Müjdat Yeşildağ da konu ile yakından ilgilendi. Hemen Türkiye ve İtalya'da sponsor arayışına başlanıldı. İki ay kadar süren çalışmaların ardından, 12 Temmuz'da Fontaniva Elite tesislerinde büyük bir davet verilerek proje kamuoyuna tanıtıldı. 20 Temmuzda İstanbul'da Venedik Sarayı'ndaki resepsiyonda Ugo Silvello da bizzat hazır bulunarak, basın mensuplarının sorularını cevapladı.

Atalarının atlarla katettikleri 2764 Km.lik yolu, bisikletlerle 19 günde tamamlayacak olan beş bisikletçi, bir motorsikletli ve Silvello ile karavanı kullanan Forti, 30 Temmuz günü, ünlü Troialı komutan Antenor'un yakın zamanda bulunarak restore edilmiş olan anıt mezarını ziyaret ederek yola koyuldular. 17 Ağustos günü Bartın'a vardıklarında "kuzen" diye andıkları bu Anadolu halkının onları karşılayışındaki coşku hepsinin gözlerini yaşarttı. Silvello, artık ikinci adımda da başarılı olacağından emin, gelecek yıl için planlar yapmaya başlamıştı bile.

On ay süren çalışmalar sonucu Padova yönetiminden Türkiye'de, Paflagonia'da belirlenecek bir anıtın restorasyonu için kaynak aktarımı konusunda destek kararı çıkmasını sağlayan Silvello, yolculuk için gerekli sponsorluğu da Amerigo Sartore'den almayı başardı. Bartın Belediyesi ile yapılan yazışmalar sonucunda kendilerine bir araç, bir rehber ve kalacak yer sağlandı. 28 Haziran'da uçakla İstanbul'a ulaşan beş kişilik ekipte Silvello'nun yanısıra Padova Müzesi Müdürü Dr. Girolamo Zampieri, Padova Vilayet Danışmanı Massimo Giorgetti, Restorasyon Mühendisi Romano Cavaletti ve Tarih Öğretmeni Lorena Prai bulunuyor. Ekip üyeleri özel bir araçla Amasra'ya geldiklerinde yetkililer tarafından gerçek "kuzenler" gibi karşılandıktan sonra, hemen çalışmalara başlayarak ilk etapta Amasra Kuşkayası Yol Anıtı restorasyonu için karar aldılar. Projenin 2003 Haziranında hayata geçirilmesi hedefleniyor.

Restorasyon için önce 50.000 USD ödenek sözü alan Silvello, daha sonra Venedik Üniversitesi'nden emekli Prof. Asım Tanış'ın girişimleriyle Niğde'nin Bor ilçesindeki Tyana kazısı çalışmalarının Paflagonia Projesi ile birleştirilerek Anatolia Projesi adını aldığını ve bütçenin 30'ar bin dolar olarak belirlendiğini söyledi.

Bir yandan Paflagonia'daki araştırmalar sürerken, 2001 ve 2002 yıllarında gerçekleştirilen Paflagonia yolculuklarında kendisine eşlik etme şansı yakaladığım Ugo Silvello ile bir söyleşi yapma fırsatı buldum:

· Emel (Altan) Ege - Paflagonia Projesi ile ilgili olarak, geçtiğimiz bir yıl içinde neler yaptınız?
· Ugo Silvello - Proje ile ilgili 2 CD hazırladık, 7 konferans düzenleyip, yaptığımız turu ve gelişmeleri anlattık, Veneto bölgesindeki Rotary, Lions ve Panatlon Kulüplerinden toplam 170 kişiye verilen davette dialar ve video görüntüleri eşliğinde projemizi tanıttık, 10 gazete makalesi yayınlattık. Bu arada, projemizle ilgili olarak gazetelerde yayınlanan toplam makale sayısı 73'e ulaştı. Bu sayede, Padova Vilayeti, Padova Belediyesi ve Fontaniva Belediyesi'ni projenin içine çekmeyi başardık.

· E.A.E. - Sizin bu ikinci turu gerçekleştirmenizde kimlerden destek geldi?
· U.S.- Son olarak adlarını anmış olduğum bu üç kurum; Padova Vilayeti, Padova Belediyesi ve Fontaniva Belediyesi.

· E.A.E. - Ne gibi zorluklarla karşılaştınız?
· U.S. - Paflagonia'da bir anıtın restorasyonu için sponsor bulmaya çalışırken zorluklar yaşandı.

· E.A.E. - Padova'dan Bartın'a yeniden bir bisiklet turu düzenlemeyi düşünüyor musunuz?
· U.S. - Şimdilik hayır. Şu anda, Veneto Bölgesi'nden Kudüs'e Türkiye üzerinden yapılacak bir bisiklet turu projesi tamamlanmak üzere. Tarihte Venetler için önem taşıyan diğer bölgelere de bisiklet turları yapma arzusundayız.

· E.A.E. - Neden Paflagonia'da bir anıtın restorasyonunu üstlenmeye karar verdiniz? Bunun anlamını açıklar mısınız?
· U.S. - Şu anda, Venetlerin en eski yerleşim yeri olarak saptanabilmiş bölge Paflagonia. ( Venetlerin Anadolu'ya gelmezden önce İllirya'da yaşadıkları bir varsayım, ancak henüz bilimsel bir veri yok./E.A.E) Türk Halkı, özellikle de Paflagonia'da ( Bartın Nehri ile Kızılırmak yayı arasında kalan bölge. / E.A.E.) yaşayan insanlar bize inanılmaz sevgi ve dostluk gösterdiler. Türk ve İtalyan halkları arasındaki bu yakınlığın ifadesi olarak, Venetolular ( Venetler'in İtalya topraklarında ilk olarak yerleştikleri ve şimdiki Venedik, Padova, Verona kentlerini içine alan bölge. /E.A.E.) ile Paflagonialılar arasındaki dostluğun anısına bir iz bırakmakistiyoruz.

· E.A.E. - Bir şey dikkatimi çekiyor. Bazı kelimeler ve bazı söyleyiş özellikleri çok enteresan. İtalyanca'da ANTENATO ata, soy,sop, ced anlamına geliyor. Sanırım bu Antenor ile bağlantıyı gösteriyor. TROVARE de bulmak demek. Troia ya da Truva'dan kaçmak zorunda kalan Venetler'in kendilerine yeni bir yurt ararken Adriyatik'in bu en uç noktasına ulaştıklarında yerleştikleri ve önceleri Troia olarak adlandırdıkları bu yeri bulmalarıyla Trovare sözcüğünü özdeşleştirebilir miyiz? Bir de "h" harfi meselesi var. Siz İtalyanlar kelimelerin başına nadiren getirdiğiniz "h" leri yutarsınız. Bizim Trakyalılar da bu özellikleriyle tanınırlar. Bir bağlantı olabileceğini düşünür müsünüz? Çünkü, Venetler'in gerek İllirya'da yaşadıkları dönemde, gerekse Troia Savaşı'nın ardından Anadolu'dan kaçarken Traklarla çok yakın ilişkide olduklarını biliyoruz. Siz bu konularda ne düşünürsünüz?
· U.S. - İlginç detaylar yakalamışsınız. Söyledikleriniz çok hoş ama bu konu uzmanların işi. İncelenmesi gerek.

· E.A.E. - 15 Temmuz'dan itibaren Prof. Manfred Korfmann yeniden Troia kazılarının başına geçecek. Troia'yı bir kez daha ziyaret etmek, Çanakkale Müzesi'ni görmek ve Korfmann ile görüşmek için Çanakkale'ye de uğramayı düşünür müsünüz?
· U.S. - Harika olurdu ama bu kez imkansız.

· E.A.E. - Amasra Kuşkayası Yol Anıtı'nın restorasyonu bittikten sonra Paflagonia veya bir başka bölgede yeni bir çalışma düşünüyor musunuz?
· U.S. - Tabii. Araştırmalarımız sürecek.

· E.A.E. - Bartın ve Padova arasında resmi iş ortaklıkları kurmayı düşünüyor musunuz?
· U.S. - Elbette. Amaçlarımızdan biri de, iki bölge arasındaki ticareti geliştirmek. Ayrıca, karşılıklı öğrenci değişim programları hazırlayacağız. Zaten bu ziyaretimizde, Bartınlı yetkilileri Eylül ayında Padova'ya gelmeleri için davet ettik. Yapılacak görüşmelerde işbirliği anlaşmaları imzalanacağına inanıyoruz.

· E.A.E. - Paflagonia'a size gösterilen ilgiden memnun musunuz?
· U.S. - Burada harika insanlarla karşılaştık. Bize dostluklarını cömertçe sundular. Onların gülen yüzlerini görmek, dost ellerini sıkmak bizi çok mutlu etti.

· E.A.E. - Paflagonia Projesi ilgili olarak bir dokümanter film hazırlamayı düşünür müsünüz?
· U.S. - Şimdilik sadece bir CD hazırlayabildik. Ama bir film hazırlamak harika olurdu.

EMEL (ALTAN) EGE 8 Temmuz 2002